Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı belirtileri neler?
Sosyal Medya Bağımlılığı: Gençler Üzerindeki Etkileri ve Çözüm Yolları
Uzman Psikolog Serkan Yükcü, sosyal medya bağımlılığı gösteren çocuk ve ergenlerin sosyal medya kullanımının gerçek hayatlarının önüne geçtiğini vurguladı. Bu konuda tamamen yasaklamanın yerine, sınırlandırmanın ve bilinçli kullanımın önemine dikkat çekti. Teknolojik gelişmelerin her alanda olduğu gibi bağımlılık konusunda da şekil değiştirmesine tanıklık ediyoruz. Sigara, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılıkları yıllarca üzerinde çalıştığımız konular arasındayken, şimdi sosyal medya bağımlılığı da bu listeye eklenmiş durumda.
Bağımlılığın tanımı ise; iyileşme ve tekrarlamalarla seyreden, bırakıldığı takdirde davranış değişikliklerine yol açan, zevk veren ve dopamin düzeyini artıran bir davranış mekanizmasıdır. Bu süreç, beyinde hem yapısal hem de işlevsel değişikliklere neden olabilir.
Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığı
Özellikle ergenlik dönemi olan 13-14 yaşlarında başlayan sosyal medya bağımlılığı, akılcı olmayan kararların alınmasına, dürtüselliğin baskın olmasına ve düşük kendilik değeri, güvensizlik hissi gibi durumların yaşanmasına yol açar. ESKİDEN ZEvk alınan hiçbir şey zevk vermez! Bu bağımlılık durumu, sürekli artış gösteren beklentiler, beğenilme ve kabul görme arzusunun yoğunluğu gibi olumsuzlukları beraberinde getirir. Ergenlerin sosyal medya bağımlılığı; akranları arasındaki konumlarını belirleme, birbirleri arasında kıyas yapma ve arkadaşlarının ailelerinden daha önemli hale gelmesi gibi sorunları da doğurabilmektedir.
Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılığının Davranışsal Belirtileri
- Kendisini dış dünyaya kanıtlamaya çalışmak
- Daha fazla özgürlük talep etmeye başlama
- Agresif davranışlarda bulunma
- Aile aktivitelerine ilgisizlik
- Duygu durumunda ani değişiklikler, ani patlamalar ve asabiyet
- Genel bir motivasyon eksikliği
Genelde Hangi Gerekçeleri Olur?
- Sınırlarımı aşmak istiyorum.
- Arkadaşlarıma fark atmak istiyorum.
- İddalı biri olarak biliniyorum, imajımı korumak istiyorum.
- Bundan para kazananlardan olmak istiyorum.
Çözüm Var mı?
Geçen hafta yaşadığımız bir sosyal medya platformunun eksikliği, aslında kendimizi sorguladığımız ve gerçeklerle yüzleştiğimiz bir süreç oldu. Çocuklarımıza ve gençlerimize üstten bir bakış açısıyla altyapısı olmayan telkinlerde bulunmak yerine, daha somut ve mantıklı öneriler sunmanın faydalı olacağına inanıyorum.
Tamamen yasaklamaktansa, sosyal medya kullanımını sınırlandırmanın ve bilinçli bir şekilde teşvik etmenin önemine vurgu yapıyorum. Sonuçta internet, sınırsızlıklarla dolu bir mecra. Sosyal medyayı gerçekliklerden uzaklaşmadan, sınırlı ve özgün bir biçimde kullanmanın herkesin yararına olacağı kanaatindeyim.
Sevgiyle Kalın,
Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ